Michael Abspoel

Interview met Michael Abspoel: ‘Man bijt hond leerde de Nederlander het beste kennen aan tafel’

Interviews

Hij was 16 jaar de creatieve aanjager en vooral dé stem van het populaire televisieprogramma
Man bijt hond. Dat in 2011 werd uitgeroepen tot het meest beeldbepalende TV-programma van 60 jaar televisie. Dagelijks slaagden de makers erin om een veelzijdig portret te maken van de ‘gewone’ Nederlander. Met zijn aparte relativerende stemgeluid werd Michael Abspoel de verpersoonlijking van Man bijt hond. Na een lange carrière in Hilversum, is hij nu voor zichzelf begonnen als programmamaker, bedenker van formats en voiceover. Daarnaast is hij theatermaker. Met het programma ‘Leven met Brel’ treedt hij momenteel op in het land.

Als zeer ervaren ‘verhalenhaler’, weet hij als geen ander hoe je mensen laat praten en de boeiendste verhalen boven tafel krijgt. Letterlijk. Want volgens Michael maakt niets de Nederlander zo spraakzaam als tijdens het eten. Alleen of samen met anderen. Eten verbindt zegt hij, zeker ook in de Nederlandse cultuur. Daarmee is de link met CookingToday gelegd !

Doe maar gewoon
‘”De Nederlander is van doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg. Maar ondertussen
doen ze heel aparte en gepassioneerde dingen. Dat heeft me altijd het meest aangesproken aan het maken van het programma. Het bijzondere in de ‘gewone’ mens leren ontdekken en dat een podium geven. Want ik geloof dat we er allemaal beter van worden als we mensen zien op televisie zoals jij en ik, die van hun leven wat moois maken. Op een inspirerende manier in het leven staan en creatief met problemen omgaan. Bij ons zag je dus geen BNers. Integendeel. We hebben eens een magazine uitgegeven en dat beloofde de lezer dat het 100% BNer-loos was. Ik geloof juist in het verhaal en de kracht van de buurman en de buurvrouw.”

Aanschuiven om de dag door te nemen
“Hond aan tafel was een vast onderdeel in Man bijt hond Een cameraploeg schoof spontaan rond etenstijd bij mensen aan om de dag door te nemen. Heel laagdrempelig, maar het was de ingang om mensen uiteindelijk heel goed te leren kennen. Terwijl er gekookt werd leverde dat in de keuken de meest verrassende, ontroerende en persoonlijke items op. Het groeide uit tot het meest populaire onderdeel. Mensen voelden zich aangesproken, herkenden de thema’s en hadden het gevoel dat ze ook aan die tafel zaten of over de schouder meekeken in de pannen.
En of het nou alleenstaanden waren die een diepvriesmaaltijd in de magnetron deden of moeders die voor vier kinderen aan het koken waren, ze begonnen allemaal te praten over hun levens. Wat ze bezig hield of hadden meegemaakt. Daarna schoven we met ze aan aan tafel of wensten ze nog een smakelijke voortzetting als ze al aan het eten waren. We kwamen binnen met de vraag wat ze gingen eten en gingen weg met een heel levensverhaal. En in al die 16 jaar kwam het zelden voor dat we niet welkom waren. Nederlanders zijn veel gastvrijer dan we soms denken. De cameraploeg bleef regelmatig even hangen voor een gehaktballetje van oma of een culinair hoogstandje.
Nog steeds wordt ik regelmatig aangesproken door mensen die me herkennen en zeggen dat ze dat mee eten bij de mensen thuis zo missen. Dat komt omdat het mensen betrof zoals
zijzelf. We presenteerden ons ook niet als interviewers die je privacy kwamen verstoren, maar als gewone mensen die oprechte interesse hadden in jouw leven.

Gesprekspartners, zoals je dat ook soms kunt hebben bij een bushalte of wachtkamer, waar je ineens in gesprek komt en je hele verhaal vertelt. Vervolgens neem je afscheid en ga je weer verder met je eigen leven. Maar wel met een onverwachte ervaring rijker.”

Bordje op schoot
“Bij mij thuis was het avondeten vaak niet meer dan een bordje op schoot. Mijn ouders waren toneelspelers en omdat mijn vader vroeg de bus moest halen, werd er vroeg gekookt en snel gegeten. Dat was anders op zondag. Mijn vader had een passie voor koken en pakte dan echt uit. Van Indonesische rijsttafel tot Boeuf Bourguignon, hij kon het allemaal heerlijk klaarmaken. Rijsttafel leerde hij trouwens pas eten en maken toen hij mijn moeder leerde kennen in 1950. En dat terwijl hij drie jaar als dienstplichtig militair in Nederlands-Indië had gezeten na de oorlog! Als Hollandse jongen vertrouwde hij daar de keuken blijkbaar niet.
Bij mijn moeder thuis was rijsttafel heel gewoon want haar vader Cor Ruys had vaak met zijn toneelgezelschap door Nederlands-Indië gereist voor de oorlog. Dus rijsttafel stond vaak in Den Haag op het menu.

Maar vooral de kipgerechten van mijn vader staan me bij. Steeds verdween hij in de keuken om de kippen te begieten met jus. Die geur zal me altijd bijblijven. En zijn geduld en liefde waarmee hij kookte. Tijdens die zondagse culinaire uren had ik met mijn vader de gesprekken die normaal niet vanzelf kwamen. Hij stond dan wel op een toneel met honderden toeschouwers, maar was ook een vrij gesloten man. Kokend en opgaand in zijn passie ontspande hij en was er plotseling wel ruimte om met zijn zoon de ‘dingen des levens’ te bespreken. Voor veel mensen is koken ontspanning en biedt het ruimte om dieper te gaan
zo lijkt het. Veel diepgaande moeder-dochter gesprekken vinden volgens mij plaats in de keuken. Bij mij waren het dus vader-zoon gesprekken.”

Eten verbindt
“Dat samen aan een tafel zitten en delen wat er op staat tot verbinding en meer begrip kan leiden, bewijzen niet alleen politici die in een bistro een vastgelopen formatie nieuw leven inblazen. Met Man bijt hond hebben we regelmatig conflicten bespreekbaar kunnen maken via een goedgedekte tafel. Zo was er een buurt waar twee groepen lijnrecht tegenover elkaar stonden en er flinke confrontaties waren. We organiseerden aan lange tafels een lunch
en nodigden de twee groepen uit om aan te schuiven. Schoorvoetend gingen er een aantal
op de uitnodiging in en met verrassend resultaat. Aan tafel was er voor het eerst ontspanning, loslaten van de verkramping en werd er voor het eerst rustig naar elkaar geluisterd.
Samen eten doet dus iets met je, ook al heb je het met elkaar aan de stok. Samen eten, samen delen. Het is ook een onderdeel van onze cultuur. Je hoeft er niet voor naar Italië of Spanje. We zijn graag bij elkaar en via dat eten kom je nader tot elkaar. We gaan vertellen en praten terwijl we naar de barbecue staren of de soep verdelen. We stellen elkaar vragen. Hoe was je dag ? Ben je nog bij oma geweest dit weekend ? Heb je het gehoord van Joyce ? Even geen whatsapp, facebook of twitter. Aan tafel kunnen we nog echt onszelf zijn. Zonder afleiding luisteren naar elkaar. Face to face. Vertel het maar.

Hond in de pot
“Een hond in de pot vinden betekent een teleurstelling aantreffen. Maar wij troffen die zelden aan. Ik was en ben er van overtuigd dat iedereen een goed verhaal heeft. Als je maar respectvol luistert en de tijd neemt om het te willen zoeken en te laten ontstaan. Dat vergt levenservaring, mensenkennis en liefde voor mensen.

Want anders had ik dat programma niet zo lang en met zoveel overgave kunnen maken. Liefde voor mensen en een gezonde nieuwsgierigheid naar ze.”

De droom van Joyce
“Toen Joyce me benaderde om eens te praten over een mogelijke samenwerking voor CookingToday, was ik meteen enthousiast. Ik ben een waardeloze kok,ook al maak ik soms verrassend geslaagde wok-gerechten al zeg ik het zelf, maar het bekijken van kookprogramma’s, het lezen van boeken over koken (De Dikke Van Dam is mijn favoriet)
en vooral het opeten van lekker eten en dineren met vrienden en familie is een hobby van me. Nee, een levensbehoefte ! Vooral het laatste onderdeel van mijn opsomming.
De wens van Joyce om eten en persoonlijke verhalen te combineren is helemaal in mijn straatje. Onze eetcultuur is rijk en divers, roept het mooiste in ons op aan herinneringen en maakt het beste in ons los in het nu. Het maakt ons spraakzaam en inspireert ons, bindt ons en verzoent. Raakt ons dieper dan wat dan ook. Het is het vertrekpunt naar wie we werkelijk zijn. Die zoektocht wil ik net als bij Man bijt hond graag weer ondernemen op CookingToday. Door mooie verhalen te halen, wil ik mensen ook inspireren om het eetmoment en alles wat daar mee te maken heeft weer met aandacht te doen.
Het bereiden, het samen delen en zelfs de afwas. Mij heeft ‘Hond aan tafel’ met al z’n vertellingen in ieder geval verrijkt met veel inzichten. Dat is achteraf het mooiste cadeau geweest dat het programma me heeft gegeven.”

Lees ook
interview met Joyce Pherai – Bedenker en Storyteller CookingToday


Reageren


Abonneer op ons YouTube kanaal

Bekijk ook de volgende artikelen...



icon

Video stories






icon

Recepten



icon

Weetjes



icon

Interviews




icon

Reageren